Coordenadas: 43°26′07″N 08°04′20″O / 43.43528, -8.07222

A Capela
Casa do Concello
Situación
Xentilicio[1]	capelao/capelá
Xeografía
Provincia	Provincia da Coruña
Comarca	Comarca do Eume
Poboación	1.238 hab. (2018)
Área	58,0 km²
Densidade	21,34 hab./km²
Entidades de poboación	3 parroquias
Capital do concello	As Neves
Política (2015)
Alcalde	Manuel Meizoso López (PSdeG-PSOE)
Concelleiros	PPdeG: 1 PSdeG-PSOE: 6 Outros: AIAC 2
Eleccións municipais na Capela
Uso do galego[2] (2011)
Galegofalantes	84,23%
Na rede
www.concellodacapela.es
correo@concellodacapela.es
Twitter
v c e

A Capela é un concello da provincia da Coruña, pertencente á comarca do Eume. Segundo o IGE en 2015 tiña 1.334 habitantes. O seu xentilicio (véxase no Galizionario) é «capelao»^[3].

Poboación |

Xeografía |

O concello, de 59 km², limita ao norte con San Sadurniño, ao sur con Monfero, ao leste coas Pontes de García Rodríguez e ao oeste con Cabanas.

Ten unha altitude media de 450 m, e está atravesada polos vales dos ríos Eume e Belelle. No val do primeiro están as Fragas do Eume. O Belelle baixa da serra do Forgoselo, e o concello de leste a oeste.

Historia |

Desde a Idade Media e durante o Antigo Réxime o territorio do concello era propiedade do mosteiro de Caaveiro.

A comezos do século XIX constituíuse o concello de Caaveiro, pertencente ao Partido Xudicial de Pontedeume. En 1835 constituíuse o concello da Capela, formado por nove parroquias. En setembro de 1836 o concello de Cabanas solicitou á Deputación da Coruña que a parroquia de Cabalar fose incluída no seu territorio. En 1842 a Deputación estudou a redución do número de concellos, pero A Capela contaba daquela con dezaseis parroquias: as actuais máis Vilavella (As Pontes de García Rodríguez), Sillobre e Magalofes (Fene), Regoela, Santa Cruz do Salto e Soaserra (Cabanas).

En xullo de 1925 a parroquia de San Boulo de Caaveiro pasou do concello de Cabanas ao da Capela. O 8 de xullo de 1982 a Xunta de Galicia decretou a segregación das parroquias de Bermui, Espiñaredo, San Pedro de Eume, Ribadeume, A Faeira, Goente e San Xoán de Seixa, que pasaron a formar parte do concello das Pontes^[4].

Goberno municipal |

Anxo López Sueiro (PSdeG-PSOE) foi alcalde da Capela dende 1987 ata 2011, encadeando seis mandatos consecutivos. Malia obter cinco maiorías absolutas consecutivas, en 2007 a súa formación baixou aos 4 concelleiros, o que obrigou a asinar un pacto de goberno co único edil do BNG, que mantivo a Sueiro na Alcaldía.

Nas eleccións de 2011, proclamouse alcalde a Manuel Meizoso López, tamén do PSdeG-PSOE, aínda que sen maioría absoluta ao repetir os catro concelleiros do último mandato de López Sueiro.

Completan a corporación dous edís do PPdeG, outros dos dos independentes da AIAC e un concelleiro do BNG.

Patrimonio histórico e artístico |

Mosteiro de San Xoán de Caaveiro

Destaca o Mosteiro de San Xoán de Caaveiro, situado na parroquia da Capela. Estableceuse desde o ano 934 e foi abandonado no 1800. Na actualidade está en proceso de rehabilitación.

A igrexa parroquial de Santiago da Capela, situada no lugar de Pazo, é de orixe románica. Nela destaca a torre campanario, á que se accede dende o exterior mediante unha escaleira de pedra, que se fai de caracol no interior da torre.

A capela de Nosa Señora das Neves, é tamén de orixe románica, do século XIII. Ten planta rectangular dunha soa nave e unha torre engadida do século XIX de planta cadrada e campanario de catro arcos, coroado por unha cúpula de media laranxa.

A igrexa parroquial de San Braulio de Caaveiro é de orixe románica, mantendo a ábsida do século XIII. A fachada foi reconstruída no século XIX. Ten planta rectangular cunha soa nave, de fachada simétrica cun campanario central de dous ocos rematados en pináculos.

A igrexa parroquial de Santa María de Cabalar, é do século XIX. De planta rectangular dunha soa nave e fachada simétrica cun campanario central de dous ocos rematados en pináculos con bola.

Hai cruceiros no Pazo, Cabalar e As Neves.

Da importancia da auga na forma de vida da poboación da Capela da boa mostra a existencia dunha ferrería hidráulica, o machuco, que se atopa no río da Graña, e é unha das poucas construcións deste tipo conservadas en Galicia. Actualmente só se conserva o banzado construído totalmente en pedra, e as bases da que fora a ferrería.

O museo Etnográfico da Capela ten a súa sede central na Casa do Pazo, onde se recrea un fogar tradicional en tanto que unidade básica do sistema cultural galego rural, non só como refuxio da familia, senón tamén respondendo ás necesidades sociais e derivadas dunha economía de autosuficiencia.

O Parque etnográfico do Sesin, a carón do río Sesin, explica os aproveitamentos tradicionais dos recursos das Fragas: os muíños de auga, o carbón vexetal, as castañas, a casca das árbores (principalmente o carballo)...

O Museo da Escola representa un centro de ensino típico de comezos do século XX, facendo fincapé na evolución da ensinanza ao longo dos anos.

Contorna natural |

Forma parte do Parque natural das Fragas do Eume.

Galería de imaxes |

• 
  

  

  
  

  
  

  Mosteiro de San Xoán de Caaveiro
  

  
  

  
  


• 
  

  

  
  

  
  

  Mosteiro de San Xoán de Caaveiro
  

  
  

  
  


• 
  

  

  
  

  
  

  Portada románica da capela do mosteiro
  

  
  

  
  


• 
  

  

  
  

  
  

  Mosteiro, recinto interior
  

  
  

  
  


• 
  

  

  
  

  
  

  Vista desde o Mosteiro das Fragas do Eume
  

  
  

  
  

Parroquias |

Lugares da Capela |

Para unha lista completa de todos os lugares do concello de vexa: Lugares da Capela.

Notas |

Véxase tamén |

Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría:  A Capela

v c e Concellos da comarca do Eume     Cabanas A Capela Monfero Pontedeume As Pontes

v c e Galicia  · Concellos da provincia da Coruña Abegondo Ames Aranga Ares Arteixo Arzúa A Baña Bergondo Betanzos Boimorto Boiro Boqueixón Brión Cabana de Bergantiños Cabanas Camariñas Cambre A Capela Carballo Cariño Carnota Carral Cedeira Cee Cerceda Cerdido Coirós Corcubión Coristanco A Coruña Culleredo Curtis Dodro Dumbría Fene Ferrol Fisterra Frades Irixoa A Laracha Laxe Lousame Malpica de Bergantiños Mañón Mazaricos Melide Mesía Miño Moeche Monfero Mugardos Muros Muxía Narón Neda Negreira Noia Oleiros Ordes Oroso Ortigueira Outes Oza-Cesuras Paderne Padrón O Pino A Pobra do Caramiñal Ponteceso Pontedeume As Pontes de García Rodríguez Porto do Son Rianxo Ribeira Rois Sada San Sadurniño Santa Comba Santiago de Compostela Santiso Sobrado As Somozas Teo Toques Tordoia Touro Trazo Val do Dubra Valdoviño Vedra Vilarmaior Vilasantar Vimianzo Zas