Irixoa Índice Xeografía | Historia | Cultura | Economía | Medios de comunicación | Galería de imaxes | Notas | Véxase tamén | Menú de navegación43°14′2.38″N 8°0′57.66″O / 43.2339944, -8.0160167www.irixoa.eseINEIGE"Evolución do uso do galego por concellos"eeWorldCat3167356293120323346807Traballa nel
AbegondoAmesArangaAresArteixoArzúaA BañaBergondoBetanzosBoimortoBoiroBoqueixónBriónCabana de BergantiñosCabanasCamariñasCambreA CapelaCarballoCariñoCarnotaCarralCedeiraCeeCercedaCerdidoCoirósCorcubiónCoristancoA CoruñaCulleredoCurtisDodroDumbríaFeneFerrolFisterraFradesIrixoaA LarachaLaxeLousameMalpica de BergantiñosMañónMazaricosMelideMesíaMiñoMoecheMonferoMugardosMurosMuxíaNarónNedaNegreiraNoiaOleirosOrdesOrosoOrtigueiraOutesOza-CesurasPadernePadrónO PinoA Pobra do CaramiñalPontecesoPontedeumeAs Pontes de García RodríguezPorto do SonRianxoRibeiraRoisSadaSan SadurniñoSanta CombaSantiago de CompostelaSantisoSobradoAs SomozasTeoToquesTordoiaTouroTrazoVal do DubraValdoviñoVedraVilarmaiorVilasantarVimianzoZas
Irixoa
provincia da Coruñacomarca de BetanzosIGE2014irixoésMiñoVilarmaiorMonferoArangaCoirósPaderneTerra CháMariñasFerrolterraSerra da Lobarío ZarzoMandeorío LambrePonte do PorcoIdade Mediaarciprestado de PruzosPaderneAdragontePadernearquidiocese de Santiago de Compostelacondado de LemosPazo de IrixoaAntigo RéximeReino de Galizaprovincia de BetanzosDivisión territorial de España en 1833provincia da CoruñaestradaAC-640BetanzosViveiroAC-151MontesalgueiroPontedeumeViñaAmbroa (San Tirso)Churío (San Martiño)Coruxou (San Salvador)Irixoa (San Lourenzo)Mántaras (Santa María)Verís (Santa María)A Viña (Santaia)
(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eagocharu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="gl" dir="ltr"u003Eu003Ctable class="plainlinks fmbox fmbox-system plainlinks" style="background:#fffdf5; border:1px solid #ffc5a6; margin:1em auto 1em auto; padding: 0.5ex; text-align: center;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Ennu003Ctd class="mbox-text" style=""u003E u003Cbu003Eu003Ca href="/wiki/Carl_Sagan" title="Carl Sagan"u003ECarl Saganu003C/au003Eu003C/bu003E é candidato a u003Ca href="/wiki/Wikipedia:Artigos_de_calidade" title="Wikipedia:Artigos de calidade"u003Eartigo de calidadeu003C/au003E. u003Ca href="/wiki/Wikipedia:Votaci%C3%B3ns#Quen_pode_votar?" title="Wikipedia:Votacións"u003ESe reúnes os requisitosu003C/au003E podes u003Ca href="/wiki/Wikipedia:Artigos_de_calidade/Votaci%C3%B3ns" title="Wikipedia:Artigos de calidade/Votacións"u003Eu003Cbu003Eparticipar na votaciónu003C/bu003Eu003C/au003E. u003C/tdu003Enu003Ctd class="mbox-imageright"u003E u003Ca href="/wiki/Wikipedia:Artigos_de_calidade/Votaci%C3%B3ns" title="Wikipedia:Artigos de calidade/Votacións"u003Eu003Cimg alt="Cscr-candidate.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Cscr-candidate.svg/30px-Cscr-candidate.svg.png" decoding="async" width="30" height="25" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Cscr-candidate.svg/45px-Cscr-candidate.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Cscr-candidate.svg/60px-Cscr-candidate.svg.png 2x" data-file-width="522" data-file-height="438" /u003Eu003C/au003E u003C/tdu003Enu003C/tru003Enu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());
Irixoa
Saltar ata a navegación
Saltar á procura
Coordenadas: 43°14′2.38″N 8°0′57.66″O / 43.2339944, -8.0160167
| Irixoa | |
|---|---|
 --- | |
 Casa do concello. | |
 | |
| Situación | |
Xentilicio[1] | irixoés (non oficial) |
| Xeografía | |
| Provincia | Provincia da Coruña |
| Comarca | Comarca de Betanzos |
| Poboación | 1.333 hab. (2018) |
| Área | 68,6 km² |
| Densidade | 19,43 hab./km² |
| Entidades de poboación | 7 parroquias |
| Capital do concello | Irixoa |
| Política (2015) | |
| Alcalde | Antonio Deibe Sanmartín (PPdeG) |
| Concelleiros | BNG: 1 PPdeG: 7 PSdeG-PSOE: 1 |
| Eleccións municipais en Irixoa | |
| Uso do galego[2] (2011) | |
| Galegofalantes | 84,84% |
| Na rede | |
| www.irixoa.es | |
| correo@irixoa.dicoruna.es | |
Irixoa é un concello da provincia da Coruña, pertencente á comarca de Betanzos. Segundo o IGE en 2014 tiña 1.421 habitantes. O seu xentilicio (non oficial) é irixoés.
Índice
1 Xeografía
1.1 Situación
1.2 Orografía e hidrografía
1.3 Demografía
2 Historia
3 Cultura
3.1 Símbolos
4 Economía
4.1 Infraestruturas de transporte
5 Medios de comunicación
6 Galería de imaxes
7 Notas
8 Véxase tamén
8.1 Outros artigos
Xeografía |
Paisaxe en Irixoa.
Situación |
O concello, de 68,6 km², limita ao norte cos municipios de Miño, Vilarmaior e Monfero, ao sur con Aranga e Coirós, ao leste con Monfero e Aranga, e ao oeste con Paderne.
Orografía e hidrografía |
Está nunha zona de transición entre a chaira da Terra Chá e as comarcas costeiras das Mariñas e Ferrolterra. Cara ao leste na prolongación da Serra da Loba están o Pico de Vales (702 m) e Monte Vila (684 m), entre os cales nace o río Zarzo, afluente do Mandeo. Cara ao oeste hai un perfil máis suave, polo que discorre o río Lambre, que desemboca na Ponte do Porco.
Demografía |
| Censo total 2014 | 1.421 habitantes |
|---|---|
| Menores de 15 anos | 82 (5.77 %) |
| Entre 15 e 64 anos | 809 (56.93 %) |
| Maiores de 65 anos | 530 (37.3 %) |
Evolución da poboación de Irixoa Fontes: INE e IGE. | |||||||||||||
1900 | 1930 | 1950 | 1981 | 2004 | 2009 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 |
| 3.561 | 3.819 | 3.548 | 2.138 | 1.619 | 1.526 | 1.502 | 1.492 | 1.442 | 13 | 14 | |||
(Os criterios de rexistro censual variaron entre 1900 e 2004, e os datos do INE e do IGE poden non coincidir.) | |||||||||||||
Historia |
Durante a Idade Media a zona pertenceu ao arciprestado de Pruzos, incluíndo tamén as parroquias de Paderne e Adragonte (concello de Paderne), dependente da arquidiocese de Santiago de Compostela, e pertencente ao condado de Lemos. O Conde nomeaba un xuíz, que exercía no Pazo de Irixoa.
Durante o Antigo Réxime e até o final do Reino de Galiza a zona pertenceu á provincia de Betanzos. Trala División territorial de España en 1833 pasou a formar parte da provincia da Coruña.
Cultura |
Símbolos |
O escudo do concello ten a seguinte descrición: de ouro e sobre ondas de azur e prata, un monte de sinople cargado de sete estrelas de prata e acompañado de dúas cruces ensanchadas de goles. Ao timbre, coroa real pechada. O cumio a que se refire é o monte de San Antón. As sete estrelas, aluden ás actuais sete parroquias, e as cruces ensanchadas refírense ás igrexas parroquiais de San Antón e Churío.
Economía |
Infraestruturas de transporte |
O municipio está atravesado de oeste a leste pola estrada comarcal AC-640 (Betanzos - Viveiro) e a autonómica AC-151 (Montesalgueiro - Pontedeume).
Medios de comunicación |
Neste concello realizouse a gravación do programa de tele-realidade A Casa de 1906, o primeiro programa de tele-realidade feito en Galicia.
Galería de imaxes |
- Artigo principal: Galería de imaxes de Irixoa.
Ermida de San Cosme de Mántaras.
Antigo Cine La Viña na parroquia da Viña.
Bandeira de Irixoa, A Coruña.[3]
Notas |
↑ Véxase no Galizionario.
↑ Neira, Carlos. "Evolución do uso do galego por concellos". Consultado o 14 de outubro de 2014.
↑ Decreto 81/1996, do 29 de febreiro DOG núm. 50 (11 de marzo de 1996)
Véxase tamén |
 | Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Irixoa  |
Outros artigos |
- Lugares de Irixoa
Galicia | Provincia da Coruña | Parroquias de Irixoa | |
|---|---|
Ambroa (San Tirso) | Churío (San Martiño) | Coruxou (San Salvador) | Irixoa (San Lourenzo) | Mántaras (Santa María) | Verís (Santa María) | A Viña (Santaia) |
| |||||||||||||||||||
| ||||||||
Galicia 
|
:  | Este artigo sobre concellos de Galicia é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre. Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír. |
Categoría:
- Irixoa
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.416","walltime":"1.071","ppvisitednodes":"value":1333,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":49457,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":4084,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":12,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":3,"limit":500,"unstrip-depth":"value":1,"limit":20,"unstrip-size":"value":4799,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":4,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 938.376 1 -total"," 14.34% 134.552 1 Modelo:Concello"," 12.93% 121.371 1 Modelo:Infobox"," 11.25% 105.562 1 Modelo:Listaref"," 10.87% 101.966 1 Modelo:Control_de_autoridades"," 10.59% 99.368 1 Modelo:Cita_web"," 3.33% 31.286 1 Modelo:Commonscat"," 2.96% 27.820 1 Modelo:Irmáns"," 2.89% 27.072 1 Modelo:Coordenadas"," 2.68% 25.153 1 Modelo:ConcellosBetanzos"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.182","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":3840423,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1275","timestamp":"20190318174213","ttl":2592000,"transientcontent":false););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"Irixoa","url":"https://gl.wikipedia.org/wiki/Irixoa","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q1620170","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q1620170","author":"@type":"Organization","name":"Contribuidores dos projetos da Wikimedia","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2004-12-09T23:50:50Z","dateModified":"2018-04-02T02:10:24Z","image":"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/88/Bandeira_de_Irixoa_A_Coru%C3%B1a%2C_Galiza.svg","headline":"concello da comarca de Betanzos"(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":180,"wgHostname":"mw1273"););
