Ordes Índice Xeografía | Mancomunidade de Ordes | Historia | Poboación | Economía | Cultura | Festas gastronómicas | Deportes | Galería de imaxes | Parroquias | Lugares de Ordes | Notas | Véxase tamén | Menú de navegación43°4′36″N 8°24′26″O / 43.07667, -8.40722concellodeordes.comeINEIGE"Evolución do uso do galego por concellos"Web do Concello de OrdesWeb da Mancomunidade de OrdeseeWorldCat1361462026357328n88069368346498
AbegondoAmesArangaAresArteixoArzúaA BañaBergondoBetanzosBoimortoBoiroBoqueixónBriónCabana de BergantiñosCabanasCamariñasCambreA CapelaCarballoCariñoCarnotaCarralCedeiraCeeCercedaCerdidoCoirósCorcubiónCoristancoA CoruñaCulleredoCurtisDodroDumbríaFeneFerrolFisterraFradesIrixoaA LarachaLaxeLousameMalpica de BergantiñosMañónMazaricosMelideMesíaMiñoMoecheMonferoMugardosMurosMuxíaNarónNedaNegreiraNoiaOleirosOrdesOrosoOrtigueiraOutesOza-CesurasPadernePadrónO PinoA Pobra do CaramiñalPontecesoPontedeumeAs Pontes de García RodríguezPorto do SonRianxoRibeiraRoisSadaSan SadurniñoSanta CombaSantiago de CompostelaSantisoSobradoAs SomozasTeoToquesTordoiaTouroTrazoVal do DubraValdoviñoVedraVilarmaiorVilasantarVimianzoZas
Ordes
provincia da Coruñacomarca de OrdesIGE2014ordensechairaCompostelaA Coruñanivel do marrío Tambrerío LengüelleTordoiaArdemilrío BarcésxistosXistos de OrdesOrdesN-550AP-9ferrocarril°CxeaeucaliptosMancomunidade de OrdesTrazoTordoiaCercedaMesíaFradesOrosoépoca castrexacastro de Ceidóncastro de GosendeIdade Mediacondado de Trastámaraconde de Altamiracouto de FaramillánsMontaosAfonso VIIcatedral de Santiago de Compostela11241544Filipe IICallePoulolintelJuan Díaz Porlier18331846Miguel Solís1878sector primariosector secundariotéxtilconstruciónsector terciariopolo miúdoMancomunidade de Ordesfútbolfútbol salahóckey a patínstenis de mesapádeltríatlonIván RañaXogos Olímpicosatentado do 11 de marzo de 2004GraffitiN-550Ardemil (San Pedro)Barbeiros (Santa María)Beán (Santa María)Buscás (San Paio)Leira (Santa María)Lesta (Santo André)Mercurín (San Clemente)Ordes (Santa María)Parada (Santa Mariña)Pereira (Santaia)Poulo (San Xulián)Santa Cruz de Montaos (Santa Cruz)Vilamaior (Santiago)Lugares de Ordes
(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eagocharu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="gl" dir="ltr"u003Eu003Ctable class="plainlinks fmbox fmbox-system plainlinks" style="background:#fffdf5; border:1px solid #ffc5a6; margin:1em auto 1em auto; padding: 0.5ex; text-align: center;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Ennu003Ctd class="mbox-text" style=""u003E u003Cbu003Eu003Ca href="/wiki/Carl_Sagan" title="Carl Sagan"u003ECarl Saganu003C/au003Eu003C/bu003E é candidato a u003Ca href="/wiki/Wikipedia:Artigos_de_calidade" title="Wikipedia:Artigos de calidade"u003Eartigo de calidadeu003C/au003E. u003Ca href="/wiki/Wikipedia:Votaci%C3%B3ns#Quen_pode_votar?" title="Wikipedia:Votacións"u003ESe reúnes os requisitosu003C/au003E podes u003Ca href="/wiki/Wikipedia:Artigos_de_calidade/Votaci%C3%B3ns" title="Wikipedia:Artigos de calidade/Votacións"u003Eu003Cbu003Eparticipar na votaciónu003C/bu003Eu003C/au003E. u003C/tdu003Enu003Ctd class="mbox-imageright"u003E u003Ca href="/wiki/Wikipedia:Artigos_de_calidade/Votaci%C3%B3ns" title="Wikipedia:Artigos de calidade/Votacións"u003Eu003Cimg alt="Cscr-candidate.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Cscr-candidate.svg/30px-Cscr-candidate.svg.png" decoding="async" width="30" height="25" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Cscr-candidate.svg/45px-Cscr-candidate.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Cscr-candidate.svg/60px-Cscr-candidate.svg.png 2x" data-file-width="522" data-file-height="438" /u003Eu003C/au003E u003C/tdu003Enu003C/tru003Enu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());
Ordes
Saltar ata a navegación
Saltar á procura
Coordenadas: 43°4′36″N 8°24′26″O / 43.07667, -8.40722
Ordes | |
---|---|
--- | |
Casa do Concello. | |
Situación | |
Xentilicio[1] | ordense |
Xeografía | |
Provincia | Provincia da Coruña |
Comarca | Comarca de Ordes |
Poboación | 12.632 hab. (2018) |
Área | 157,3 km² |
Densidade | 80,31 hab./km² |
Entidades de poboación | 13 parroquias |
Capital do concello | Ordes |
Política (2015) | |
Alcalde | José Luis Martínez Sanjurjo (PPdeG) |
Concelleiros | BNG: 3 PPdeG: 7 PSdeG-PSOE: 1 Outros: UxO - 6 |
Eleccións municipais en Ordes | |
Uso do galego[2] (2011) | |
Galegofalantes | 76,25% |
Na rede | |
concellodeordes.com | |
administracion@concellodeordes.com | |
Ordes é un concello da provincia da Coruña, pertencente á comarca de Ordes. Segundo o IGE en 2014 tiña 12.844 habitantes (12.868 no 2010, 12.294 no 2006, 12.272 no 2005, 12.287 no 2004, 12.266 en 2003). O seu xentilicio (véxase no Galizionario) é «ordense».
Índice
1 Xeografía
2 Mancomunidade de Ordes
3 Historia
4 Poboación
5 Economía
5.1 Feiras
6 Cultura
6.1 Museos
6.2 Agrupacións folclóricas
6.3 Asociacións culturais
6.4 Banda de música
6.5 Grupos musicais
6.6 Teatro
6.7 Festivais de música
6.8 Festivais de arte urbana
6.9 Festivais de curtametraxes
7 Festas gastronómicas
8 Deportes
8.1 Clubs de fútbol
8.2 Clubs de Hóckey a patíns
8.3 Clubs de Pádel
9 Galería de imaxes
10 Parroquias
11 Lugares de Ordes
12 Notas
13 Véxase tamén
13.1 Ligazóns externas
Xeografía |
Ordes atópase nunha chaira a medio camiño entre Compostela e A Coruña. A altura sobre o nivel do mar oscila entre os 461 m nos montes do sur e os 450 m no norte e neste sentido flúen os cursos de auga, que desembocan case todos no río Tambre. O máis importante é o río Lengüelle, que baixa polo oeste marcando o límite co concello de Tordoia. Os regatos da parroquia de Ardemil desembocan no río Barcés. O terreo está formado por unha unidade xeolóxica de xistos denominada Xistos de Ordes.
O concello ocupa 157 km² e un terzo da poboación reside na capital, Ordes. Está atravesado pola N-550, a AP-9 e polo ferrocarril entre A Coruña e Compostela.
As precipitacións son abondosas e superan os 1.500 mm anuais. A temperatura media é de 13 °C, se ben xea todo o ano excepto no verán. Boa parte do territorio está ocupado por lameiros e bosques de eucaliptos.
Mancomunidade de Ordes |
Ordes é a capital da Mancomunidade de Ordes, composta tamén polos concellos de Trazo, Tordoia, Cerceda, Mesía, Frades e Oroso, cun total de 39.004 habitantes.
Historia |
Da época castrexa destacan o castro de Ceidón e o castro de Gosende nas proximidades do núcleo urbano, posuíndo todo o concello unha alta cantidade deste tipo de sitios arqueolóxicos.
Durante a Idade Media fixo parte do condado de Trastámara, e posteriormente dividiuse entre a xurisdición de Folgoso, do conde de Altamira, o couto de Faramilláns e as xurisdicións de Gorgullos e Montaos. Montaos foi doado por Afonso VII á catedral de Santiago de Compostela en 1124.
En 1544 Filipe II, de camiño a Compostela, fixo noite na Calle, na parroquia de Poulo, feito do que deixa constancia unha inscrición no lintel da porta.
O xeneral Juan Díaz Porlier tamén pasou a noite en Ordes, onde foi feito prisioneiro. Durante a guerra civil de 1833 producíronse enfrontamentos entre liberais e absolutistas e en 1846 pasou Miguel Solís coas tropas do Exército Libertador de Galicia.
Entre 1878 e 1880 editouse en Ordes o semanario El Fomento.
Poboación |
Censo total 2014 | 12.844 habitantes |
---|---|
Menores de 15 anos | 1.759 (13.7 %) |
Entre 15 e 64 anos | 8.262 (64.32 %) |
Maiores de 65 anos | 2.823 (21.98 %) |
Evolución da poboación de Ordes Fontes: INE e IGE. | |||||||||||||
1900 | 1930 | 1950 | 1981 | 2004 | 2009 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 |
7.260 | 8.205 | 10.450 | 11.076 | 12.287 | 12.868 | 12.948 | 12.963 | 12.939 | 12.844 | 12.776 | 12.669 | 12.580 | 14 |
(Os criterios de rexistro censual variaron entre 1900 e 2004, e os datos do INE e do IGE poden non coincidir.) |
Economía |
Durante a década de 1960 produciuse unha emigración cara ás cidades máis próximas e cara a Europa, que freou na década de 1970. Na actualidade, un cuarto da poboación adícase ao sector primario (especialmente gando bovino para o sector lácteo).
No que se refire ó sector secundario ou industrial, destaca o sector téxtil e a construción. Segundo a web do Concello de Ordes, en 2011 había rexistradas 21 empresas adicadas á produción téxtil.
O sector terciario concéntrase na capital do concello e destacan empresas de comercio polo miúdo que dan servizo non só a Ordes senón tamén ós Concellos da Mancomunidade de Ordes, cun sector comercial máis reducido.
Feiras |
- Feira semanal (ten lugar tódolos mércores) que ten lugar a entre a Rúa do Muíño e a Rúa da Feira, zona máis coñecida como o Campo da Feira.
- Feira Multisectorial Expofegasa. Están representados distintos sectores (téxtil, agrícola queixo). Ten carácter anual e sempre coincide coa Festa do Champiñón.
- Feira de Cans no Mesón do Vento. É unha feira de carácter anual de cans de caza.
Cultura |
Museos |
- Museo Juanjo Liñares
Agrupacións folclóricas |
- Sementes da arte
A.C.Camiño Real, na parroquia de Poulo.- Os Viqueiras de Ordes.
Asociacións culturais |
- Asociación de usuarios de Linux "Inestable"
Tarandeira: asociación cultural e de tempo libre, especialmente de sendeirismo.
Banda de música |
- Asociación Cultural "Amigos da Música" de Ordes
Grupos musicais |
- Dios ke te crew
- Kastomä
- O chícharo psicótico
- A Cona Ye-Ye
- Axóuxere, grupo folk.
- Superoito
- Ritmo Galego
Teatro |
- A Catorce
Festivais de música |
- En Ordes, Festival Brincadeira. As primeiras edicións do Festival Brincadeira celebráronse no Concello de Ordes pero a partir do ano 2012 pasou a celebrarse noutros concellos.
- Na parroquia de Poulo, festival Meigas fóra.
- Na parroquia de Santa Cruz de Montaos, festival Revoltosa Rock.
- En Ordes, festival de Jazz, organizado pola escola de música.
Festivais de arte urbana |
Desordes creativas na vila de Ordes
Festivais de curtametraxes |
- Festival Cinestable en Ordes. Único festival a nivel estatal de curtametraxes con licenza Creative Commons.
Festas gastronómicas |
Festa do champiñón. Ten lugar en Ordes, xeralmente a última fin de semana de abril. Vense celebrando dende 1989 e coincide no tempo coa Feira Multisectorial Expofegasa.
Festa do lacón. Ten lugar no Mesón do Vento.
Deportes |
En Ordes, de forma federada pódense practicar diversos deportes como o fútbol, fútbol sala, hóckey a patíns, tenis de mesa ou pádel. A pesar de non haber ningún club de tríatlon, é salientable que o triatleta ordense Iván Raña chegou a ser campión do mundo. Foi o primeiro triatleta galego en conseguir un campionato do mundo da especialidade, o primeiro en vencer nunha proba da Copa do Mundo e en participar nuns Xogos Olímpicos.
Clubs de fútbol |
- Sociedad Deportiva Club Órdenes
- Mesón do Bento Club de Fútbol
- AD Vila de Ordes
SD Montaos da parroquia de Santa Cruz de Montaos- Jogafan F.S.
Clubs de Hóckey a patíns |
Club Patín Ordes, é o club máis laureado do concello, con numerosos títulos en categorías masculina e feminina.
Clubs de Pádel |
- Pádel Ordes
Galería de imaxes |
- Artigo principal: Galería de imaxes de Ordes.
Placa altimétrica do concello.
In Memoriam, escultura en homenaxe ás vítimas do atentado do 11 de marzo de 2004 en Madrid, situada na praza da Constitución de Ordes.
Detalle
Graffiti en Ordes
Reproducir o contido
Vídeo cruzando en Ordes pola N-550.
Reproducir o contido
Vídeo cruzando o Mesón do Vento pola N-550.
Alameda ó lado da casa do concello.
Parroquias |
Galicia | Provincia da Coruña | Parroquias de Ordes | |
---|---|
Ardemil (San Pedro) | Barbeiros (Santa María) | Beán (Santa María) | Buscás (San Paio) | Leira (Santa María) | Lesta (Santo André) | Mercurín (San Clemente) | Ordes (Santa María) | Parada (Santa Mariña) | Pereira (Santaia) | Poulo (San Xulián) | Santa Cruz de Montaos (Santa Cruz) | Vilamaior (Santiago) |
Lugares de Ordes |
Para unha lista completa de todos os lugares do concello de Ordes vexa: Lugares de Ordes.
Notas |
↑ Véxase no Galizionario.
↑ Neira, Carlos. "Evolución do uso do galego por concellos". Consultado o 14 de outubro de 2014.
Véxase tamén |
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Ordes |
Ligazóns externas |
- Web do Concello de Ordes
- Web da Mancomunidade de Ordes
|
|
|
Categoría:
- Ordes
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.492","walltime":"0.998","ppvisitednodes":"value":1396,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":45186,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":3364,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":12,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":4,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":21590,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":5,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 871.943 1 -total"," 17.36% 151.403 1 Modelo:Concello"," 15.45% 134.755 1 Modelo:Infobox"," 15.24% 132.858 1 Modelo:Control_de_autoridades"," 5.87% 51.196 1 Modelo:Listaref"," 5.18% 45.145 1 Modelo:Cita_web"," 3.06% 26.708 1 Modelo:Commonscat"," 2.67% 23.290 1 Modelo:ConcellosOrdes"," 2.53% 22.060 1 Modelo:Irmáns"," 2.53% 22.045 1 Modelo:Coordenadas"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.216","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":4633643,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1326","timestamp":"20190319021808","ttl":2592000,"transientcontent":false););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"Ordes","url":"https://gl.wikipedia.org/wiki/Ordes","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q1442661","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q1442661","author":"@type":"Organization","name":"Contribuidores dos projetos da Wikimedia","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2004-11-13T12:26:53Z","dateModified":"2018-11-02T12:19:21Z","image":"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/92/Bandeira_de_Ordes_SVG_A_Coru%C3%B1a_Galiza.svg","headline":"concello da provincia da Coruu00f1a"(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":145,"wgHostname":"mw1333"););